Een nieuwe analyse die vandaag is gepubliceerd door Savills, onthult de nuances van ’s werelds kantorenmarkten. Uit de analyse blijkt dat markten in Azië en de Stille Oceaan – waaronder Chinese steden, Singapore, Seoul en Mumbai – in het komende decennium waarschijnlijk een lager ruimteoverschot zullen hebben. Nederlandse markten zoals Amsterdam, zullen daarentegen de middenmoot vormen van de beschikbare kantoorruimte in de wereldwijde markten.
In Impacts, haar wereldwijde onderzoeksprogramma, heeft de internationale vastgoedadviseur verder gekeken dan de krantenkoppen over werknemers die terugkeren naar kantoor en de huidige bezettingsgraden, om te onderzoeken hoe de huidige trends in wisselwerking staan met de verwachte economische groei, demografie, ontwikkelingspijplijnen en volumes van ‘groene’ kantoorvoorraad, om een beeld te genereren van hoe de beschikbaarheid van kantoren in belangrijke markten over de hele wereld er in de toekomst waarschijnlijk uit zal zien.
Volgens de analyse van Savills zullen steden in de VS waarschijnlijk de grootste toekomstige beschikbaarheid van kantoren hebben, terwijl steden in Azië-Pacific waarschijnlijk de laagste beschikbaarheid zullen hebben, terwijl Europese steden zich grotendeels in de middenmoot bevinden met een dynamiek van vraag en aanbod die ongeveer in balans blijft. Savills merkt op dat in de Amerikaanse steden met de hoogste verwachte beschikbaarheid op de langere termijn, veel gebruikers in 2023 zijn begonnen met het implementeren van een verplichte “terugkeer naar kantoor”-, waardoor de vraag naar kantoren op de korte termijn waarschijnlijk zal toenemen en deze ruimte daardoor naar verwachting wel opgenomen gaat worden. Hierdoor zal het overaanbod aan ruimte op sommige locaties afnemen, terwijl huurders ondertussen kansen zien in het aantal opties dat ze beschikbaar hebben.
“Het gaat er niet om dat kantoren leeg komen te staan omdat sommige steden na de pandemie minder snel weer aan het werk gaan”, zegt Wouter van ’t Grunewold, Market Intelligence analist bij Savills in Nederland. “Het gaat erom hoe economische, demografische en ontwikkelingstrends op de lange termijn interageren met werkpatronen, om te bepalen welke steden zich mogelijk het meest moeten richten op het aanpassen en herbestemmen van overtollige kantoorruimte voor andere doeleinden. Onze analyse laat een brede Oost-Westkloof zien, aangezien het kantoorgebruik in Azië-Pacific wordt ondersteund door een groeiende diensteneconomie, een jongere bevolking, culturele factoren, een beperkt aanbod van gebouwen en een nieuwere ‘groenere’ voorraad. Elders is de toekomstige aanboddynamiek genuanceerder, door een verwachte lagere bezettingsgraad en een overaanbod van gebouwen van voor 2010, die vaak minder duurzaam zijn.”
Ellen Waals, hoof Agency bij Savills in Nederland, licht toe: “Hoewel er veel krantenkoppen zijn geweest over de werkplekstrategieën van bedrijven, grotendeels geleid door wat turbulentie in delen van de technologiesector en het hybride werken, is het een feit dat er nog steeds veel vraag is naar hoogwaardige kantoorruimte. “Op de lange termijn moeten we echter rekening houden met alle factoren die de vraag van huurders genereren en accepteren dat dit er op sommige locaties toe zal leiden dat de kantorenmarkt er over 10 jaar heel anders uitziet, met eisen van huurders die zich concentreren rond een steeds nauwere definitie van ‘eersteklas’ ruimte.”
Eri Mitsostergiou, directeur van Savills World Research, voegt hieraan toe: “Waar hogere beschikbaarheidsniveaus van kantoren aanwezig zijn, zijn er mogelijkheden voor herbestemming: op centrale locaties is er vaak zowel de vraag als het potentieel voor conversies van woningen, of last-mile logistieke ruimte aan de randen van de stad. Ongeacht het eindgebruik van het herbestemde kantoor, zullen wereldsteden die meer gemengd worden kansen bieden voor herpositionering en revitalisering.”
