Aantal reacties op huurwoningen extreem toegenomen.
Het aantal aanvragen dat binnenkomt op een beschikbare huurwoning in Nederland is de afgelopen jaren verviervoudigd. Met name in de grote steden is de druk op de vrije sector huurmarkt hard toegenomen. Woningplatform Pararius vergeleek de eerste kwartalen van 2021, 2022 en 2023 en constateert onder andere dat een beschikbare huurwoning in Amsterdam kan rekenen op zes keer zoveel animo. Huurders reageren massaal op vrijgekomen huurwoningen terwijl het totale huuraanbod afneemt.
In het eerste kwartaal van dit jaar ontvingen huurwoningen in de vrije sector via het woningplatform Pararius gemiddeld 33 reacties van geïnteresseerde woningzoekenden. Dat is ruim vier keer zoveel als twee jaar geleden, toen er in het eerste kwartaal gemiddeld 8 reacties per vrijgekomen huurwoning binnenkwamen. Het aantal reacties bij appartementen is in twee jaar tijd gestegen met 475%, van gemiddeld 8 naar 38 reacties. Voor eengezinswoningen constateerde het platform een ruime verdubbeling van 7 naar 15 reacties.
Prijsklasse tot € 1.500 meest in trek
De toename van het gemiddelde aantal reacties over de afgelopen twee jaar was procentueel het grootst in de prijsklasse tussen € 1.000 en € 1.500 per maand. Het aantal reacties steeg in dit segment met 442%. In de prijsklasse boven € 1.500 per maand steeg het aantal reacties met 387% in twee jaar tijd. Vrije sector huurwoningen tot € 1.000 per maand zagen een toename van 218% per woning en ontvingen in absolute aantallen de meeste reacties tot gemiddeld 46 reacties per woning.
Makelaar Niek Verra van VERRA Makelaars uit Den Haag beaamt deze grote interesse van huurwoningzoekers. ‘’Zo’n vier jaar geleden was het nog zoeken naar huurders en werd er soms korting gegeven op de huurprijs. De laatste twee jaar daarentegen zijn het aantal reacties op vrijgekomen huurwoningen onder de 1500 euro per maand gigantisch. Naast de grote hoeveelheid emailaanvragen die via Pararius binnenkomen, staat de telefoon roodgloeiend en moeten we soms ook nog 200 telefoontjes beantwoorden. Dat is niet werkbaar.’’
Grote steden
Het stijgende aantal reacties van geïnteresseerden per woning vertoont nagenoeg hetzelfde patroon in de vijf grootste steden van Nederland. In alle vijf de grote steden -Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag en Eindhoven – is er in het eerste kwartaal van dit jaar een significante afname van het aantal vrijgekomen huurwoningen zichtbaar ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2021. Tegelijkertijd blijft de vraag van woningzoekenden hoog.
Overheidsmaatregelen
De overheid heeft tal van maatregelen genomen die de verhuur van woningen in de vrije sector bemoeilijkt: invoering van de WOZ-cap in het woningwaarderingsstelsel (WWS), het opkoopverbod en de verhoging van de overdrachtsbelasting voor beleggers, fiscale hervormingen box 3, Wet goed verhuurderschap en het verbod op tijdelijke huurcontracten.
Na deze opeenstapeling van maatregelen wil de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Hugo de Jonge, een volgende maatregel nemen: de Nederlandse middenhuur reguleren via de Wet betaalbare huur.1 Met deze laatste maatregel hoopt de minister excessieve huurprijzen te voorkomen en de huurder te beschermen. Onder internationale organisaties en vastgoedexperts neemt de bezorgdheid over de kabinetsplannen voor de huurmarkt en de reeds zichtbare effecten toe.
Flexibele schil valt weg
Vrije sector huurwoningen vormen een flexibele schil voor mensen die om een veelvoud van redenen niet willen of kunnen kopen en niet in aanmerking komen voor een sociale huurwoning. Het maken van een wooncarrière wordt bemoeilijkt als het aanbod vrije sector huurwoningen dat hierin voorziet verder wordt uitgedund.
Jasper de Groot – directeur van Pararius – waarschuwt dat het nog verder reguleren van de huurmarkt nadelig zal uitpakken voor de flexibele schil op de Nederlandse woningmarkt omdat verhuur onrendabel wordt en verhuurders zich genoodzaakt zien hun huurwoningen te verkopen. “Slechts 3,1% van de huurwoningen in de vrije sector in Nederland wordt verhuurd voor meer dan € 1.000 per maand. Toch beoogt de minister om ook dit schaarse aanbod over te hevelen naar grote sociale woningvoorraad. De Jonge wil een einde maken aan hoge huren, maar vergeet daarbij dat het om het kleinste gedeelte van de woningvoorraad gaat waar de vraag enorm is.”
Verhuur niet langer rendabel, particuliere investeerders verkopen
In het coalitieakkoord is afgesproken dat verhuur rendabel moet blijven voor verhuurders. De opeenstapeling van maatregelen leidt echter tot het tegenovergestelde effect waardoor in grote steden steeds meer verhuurders afstand doen van hun huurwoningen.
Verra geeft aan dat als woningen vrijkomen, met name in de stad, woningeigenaren nu steeds vaker hun appartementen verkopen. ‘’Een klein aantal huiseigenaren kiest ervoor om te verduurzamen en zo boven de 187 punten in het woningwaarderingsstelsel (WWS) uit te komen, maar niet iedereen heeft dat geld om te investeren in hun woning.’’
De Groot en Verra zijn van mening dat er gekeken moet worden naar een veel evenwichtigere aanpak met oog voor de symbiose tussen huurder en verhuurder. De Groot: “Er zijn grote gemeenschappelijke belangen en ongewenste maatschappelijke gevolgen als deze belangen te eenzijdig worden belicht. Zoals het wetsvoorstel betaalbare huur er nu ligt, zal er een blijvend tekort ontstaan aan betaalbare huurwoningen en wordt er groot onrecht gedaan aan beleggers die een grote maatschappelijke bijdrage op het gebied van huisvesting leveren.”
(1) Rijksoverheid, Wet betaalbare huur maakt einde aan te hoge huren
